Bel ve boyun fıtığı, omurganın içinde bulunan sinirlerin, omurların arasında bulunan disklerin yırtılması veya kayması nedeniyle sıkışması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bel ve boyun fıtığı, oldukça yaygın bir hastalıktır ve her yaştan insanı etkileyebilir.
Bel Fıtığı Belirtileri
Bel fıtığı belirtileri, fıtığın oluştuğu bölgeye ve derecesine göre değişiklik gösterebilir. Bel fıtığı belirtileri şunlardır:
- Bel ağrısı
- Bacaklara yayılan ağrı
- Bacaklarda karıncalanma veya uyuşma
- Bacaklarda güçsüzlük
- İdrar veya dışkı kaçırma
- İktidarsızlık
Bel fıtığı ağrısı genellikle aniden başlar ve şiddetli olabilir. Ağrı, sırtta, kalçada veya bacaklarda hissedilebilir. Ağrı, ayakta dururken, yürürken, eğilirken veya otururken daha da kötüleşebilir.
Bel fıtığı belirtileri, birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden geçebilir. Ancak, belirtiler şiddetliyse veya geçmezse, bir doktora başvurmak gerekir.
Boyun Fıtığı Belirtileri
Boyun fıtığı belirtileri, fıtığın oluştuğu bölgeye ve derecesine göre değişiklik gösterebilir. Boyun fıtığı belirtileri şunlardır:
- Boyun ağrısı
- Kollara yayılan ağrı
- Kollarda karıncalanma veya uyuşma
- Kollarda güçsüzlük
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Görme bozukluğu
Boyun fıtığı ağrısı genellikle aniden başlar ve şiddetli olabilir. Ağrı, boyunda, omuzlarda, kollarda veya ellerde hissedilebilir. Ağrı, baş hareketlerinde, eğilme ve kalkma hareketlerinde daha da kötüleşebilir.
Boyun fıtığı belirtileri, birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden geçebilir. Ancak, belirtiler şiddetliyse veya geçmezse, bir doktora başvurmak gerekir.
Bel ve Boyun Fıtığı Tanısı
Bel ve boyun fıtığı tanısı, hastanın öyküsü, fizik muayene ve bazı görüntüleme testleri ile konulabilir. Fizik muayenede, doktor hastanın sırtını, boynunu ve bacaklarını kontrol eder. Görüntüleme testleri, fıtığın boyutunu ve yerini belirlemeye yardımcı olur.
Bel ve Boyun Fıtığı Tedavisi
İstirahat
Bel ve boyun fıtığı ağrısını azaltmak için, fıtığın bulunduğu bölgeye istirahat vermek önemlidir. Bu, fıtığın daha fazla tahriş olmasını önlemeye yardımcı olur.
İstirahat, genellikle fıtığın ilk birkaç haftasında önerilir. Bu süre zarfında, hastanın yatak istirahati yapması veya en azından ağrılı hareketlerden kaçınması gerekir.
Ağrı Kesici İlaçlar
Ağrı kesici ilaçlar, bel ve boyun fıtığı ağrısını azaltmaya yardımcı olur. Ağrı kesiciler, reçetesiz veya reçeteli olarak alınabilir.
Reçetesiz ağrı kesiciler arasında ibuprofen, aspirin ve naproksen bulunur. Bu ilaçlar, fıtığın neden olduğu ağrıyı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
Reçeteli ağrı kesiciler arasında opioidler bulunur. Opioidler, daha güçlü ağrı kesicilerdir. Ancak, opioidlerin bağımlılık yapma riski vardır.
Fizik Tedavi
Fizik tedavi, kasları güçlendirmek ve fıtığın neden olduğu ağrıyı ve rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olur. Fizik tedavi, egzersizler, masaj ve sıcak-soğuk uygulama gibi yöntemleri içerebilir.
Fizik tedavi, genellikle istirahat ve ağrı kesici ilaçlarla birlikte uygulanır. Fizik tedavi, fıtığın neden olduğu ağrıyı ve rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca, kasları güçlendirerek fıtığın tekrarlamasını önlemeye yardımcı olur.
Cerrahi Tedavi
Bel ve boyun fıtığı belirtileri, istirahat, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedavi ile kontrol altına alınamıyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale, fıtığın çıkarılması veya diskin yerine yerleştirilmesini içerir.
Cerrahi müdahale, genellikle aşağıdaki durumlarda yapılır:
- Ağrı çok şiddetliyse veya uyuşma veya güçsüzlük gibi sinir hasarı belirtileri varsa
- Ağrı, günlük aktiviteleri engelleyecek kadar şiddetliyse
- Fıtık, omuriliği veya sinirleri ciddi şekilde sıkıştırıyorsa
Cerrahi müdahale, genellikle genel anestezi altında yapılır. Cerrahi müdahalenin süresi, fıtığın boyutuna ve yerine göre değişir.
Bel boyun fıtığı için hangi doktora gidilir?
Bel ve boyun fıtığı için gidilecek doktor, fıtığın derecesine ve belirtilerin şiddetine göre değişir. Hafif vakalarda, fizik tedavi uzmanına gidilebilir. Orta ve şiddetli vakalarda, beyin ve sinir cerrahına gidilmesi gerekir.
Fizik tedavi uzmanı, fıtığın neden olduğu ağrıyı ve rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olmak için egzersizler ve diğer tedaviler uygulayacaktır. Beyin ve sinir cerrahı ise, fıtığın neden olduğu sinir hasarını önlemek veya onarmak için cerrahi müdahale yapabilir.
Kaynakça:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546618/
https://en.wikipedia.org/wiki/Spinal_disc_herniation
https://www.ortho.wustl.edu/content/videos/38/treating-a-herniated-disc-in-the-neck-or-low-back.aspx
