Trigeminal nevralji, yüz sinirlerinden birinin hasar görmesinden kaynaklanan şiddetli, ani ve kısa süreli ağrıya neden olan bir hastalıktır. Ağrılar genellikle yüzde bir veya iki bölgeyi etkiler ve bıçak saplanması, elektrik çarpması veya ateş yakılması gibi tarif edilir.
Trigeminal nevralji hastalarının yorumları, hastalığın ne kadar şiddetli ve zorlayıcı olabileceğini göstermektedir. Hastalar genellikle ağrıyı dayanılmaz olarak tanımlarlar ve günlük yaşamlarını önemli ölçüde etkileyebilir.
İşte trigeminal nevralji hastalarından bazı yorumlar:
“Yüz ağrısı, hayatımda yaşadığım en kötü şeydi. Ağrı o kadar şiddetliydi ki dayanamıyordum. Ağlamak, çığlık atmak veya yere yığılmak istiyordum.”
Sinem K.
“Ağrı o kadar ani ve şiddetliydi ki, bir anda ne olduğunu anlayamıyordum. Sanki yüzüme bir bıçak saplanmış gibiydi.”
Mustafa T.
“Ağrı o kadar kötüydü ki, dışarı çıkamıyordum veya insanlarla sosyalleşemiyordum. Evde kalıp ağrımın geçmesini bekliyordum.”
Hande A.
Trigeminal nevralji hastaları, tedavi seçenekleri hakkında doktorlarıyla konuşmalı ve kendilerine en uygun tedaviyi bulmalıdır.
Trigeminal nevralji belirtileri nedir?
Trigeminal nevralji belirtileri şunlardır:
- Yüzde ani, şiddetli ve kısa süreli ağrılar: Ağrılar genellikle birkaç saniye sürer, ancak birkaç dakikaya kadar uzayabilir. Ağrılar genellikle yüzün bir yarısında görülür ve bıçak saplanması, elektrik çarpması veya ateş yakılması gibi tarif edilir.
- Ağrının tetikleyicileri: Ağrı, konuşma, yemek yeme, yüzünü yıkama veya rüzgara maruz kalma gibi çeşitli faktörlerle tetiklenebilir.
- Ağrının günlük yaşamı etkilemesi: Trigeminal nevralji, günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilir. Ağrı, konuşmayı, yemek yemeyi, gülmeyi ve hatta sosyalleşmeyi zorlaştırabilir.
Trigeminal nevralji tedavisi nasıl yapılır?
Trigeminal nevraljinin tedavisi, ağrının şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.
İlaçlar: Trigeminal nevralji tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Antikonvülsan ilaçlar: Antikonvülsan ilaçlar, nöronların aşırı uyarılmasını önlemeye yardımcı olan ilaçlardır. Trigeminal nevralji tedavisinde kullanılan antikonvülsan ilaçlar arasında karbamazepin, okskarbazepin ve lamotrigin bulunur.
- Antidepresan ilaçlar: Antidepresan ilaçlar, ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Trigeminal nevralji tedavisinde kullanılan antidepresan ilaçlar arasında amitriptilin, nortriptilin ve fluoksetin bulunur.
Ameliyat: İlaçlar ağrıyı kontrol edemiyorsa, ameliyat bir seçenek olabilir. Trigeminal nevralji tedavisinde kullanılan ameliyatlar şunlardır:
- Gasser ganglionu cerrahisi: Gasser ganglionu, trigeminal sinirin kökünün bulunduğu bir yapıdır. Gasser ganglionu cerrahisi, trigeminal sinirin kökünün bir kısmının kesilmesi veya çıkarılması işlemidir.
- Baş-boyun bölgesine radyasyon tedavisi: Radyasyon tedavisi, trigeminal sinirdeki anormal hücreleri öldürmek için kullanılan bir tedavidir.
Trigeminal nevralji neden olur?
Trigeminal nevraljinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- Damarın sinir üzerine baskı yapması: Trigeminal sinir, kafatasının içinden çıkarken bir damar tarafından sıkıştırılabilir. Bu, sinir liflerinde hasara neden olabilir ve ağrıya yol açabilir.
- Trigeminal sinirin etrafındaki dokularda iltihaplanma: Trigeminal sinirin etrafındaki dokularda iltihaplanma, sinir liflerine zarar verebilir ve ağrıya yol açabilir.
- Trigeminal sinirin etrafındaki tümörler: Trigeminal sinirin etrafında bir tümör varsa, bu sinir liflerine baskı yapabilir ve ağrıya yol açabilir.
Trigeminal nevralji, genellikle 50 yaş üstü kişilerde görülür. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.
Trigeminal nevraljinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörler riski artırabilir:
- Yaş: Trigeminal nevralji, genellikle 50 yaş üstü kişilerde görülür.
- Cinsiyet: Trigeminal nevralji, kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.
- Aile öyküsü: Trigeminal nevralji, aile öyküsü olan kişilerde daha sık görülür.
- Diğer hastalıklar: Trigeminal nevralji, multipl skleroz, romatoid artrit ve diş hastalıkları gibi diğer hastalıklarla ilişkilendirilmiştir.
Trigeminal nevralji ameliyatı sonrası
Trigeminal nevralji ameliyatı sonrası, hastanın iyileşmesi birkaç hafta sürebilir. Ameliyat sonrası dönemde, hastanın aşağıdakileri yapması önerilir:
- Ameliyattan sonra ilk 24 saat içinde mümkün olduğunca dinlenmek.
- Ameliyat bölgesini temiz ve kuru tutmak.
- Ameliyattan sonra verilen ilaçları doktorun talimatlarına göre almak.
- Ameliyat bölgesinde şişlik ve ağrı varsa, doktorun önerdiği ağrı kesiciler almak.
- Ameliyattan sonra ilk birkaç gün yüzünü çok fazla yıkamaktan veya ovmaktan kaçınmak.
- Ameliyat bölgesindeki yaraların iyileşmesi için güneş ışığından korunmak.
Ameliyat sonrası dönemde, hastanın aşağıdaki yan etkileri yaşayabileceği unutulmamalıdır:
- Yüz uyuşması: Gasser ganglionu cerrahisi geçiren hastalarda, yüzde geçici veya kalıcı uyuşma olabilir.
- Yüz güçsüzlüğü: Gasser ganglionu cerrahisi geçiren hastalarda, yüzde geçici veya kalıcı güçsüzlük olabilir.
- Yüz felci: Gasser ganglionu cerrahisi geçiren hastalarda, çok nadir olarak yüz felci gelişebilir.
Ameliyattan sonra, hastanın düzenli olarak doktoruyla kontrol olması önemlidir. Doktor, hastanın iyileşme sürecini takip edecek ve gerekli gördüğü takdirde tedavi planını değiştirecektir.
Trigeminal nevralji ameliyatı sonrası iyileşme süreci, hastanın genel sağlık durumu ve ameliyatın türüne göre değişebilir. Genel olarak, gazer ganglionu cerrahisi geçiren hastalarda iyileşme süresi, radyasyon tedavisi gören hastalara göre daha kısadır.
