İmmünoglobulin E (IgE), bağışıklık sisteminde önemli bir rol oynayan bir antikor türüdür. IgE, plazma hücreleri tarafından üretilir ve kan dolaşımında, deride ve mukozalarda bulunur.
IgE’nin başlıca işlevi, alerjenlere karşı bağışıklık yanıtını başlatmaktır. Alerjenler, vücut tarafından zararlı olarak algılanan maddelerdir. IgE, alerjenlerle reaksiyona girerek mast hücreleri ve basofilleri aktive eder. Bu hücreler, histamin ve diğer inflamatuar kimyasallar salgılar. Bu kimyasallar, alerjik reaksiyonların karakteristiği olan semptomlara neden olur.
IgE, alerjik hastalıkların tanısında ve tedavisinde kullanılır. Alerjik hastalıkları olan kişilerin kanında, alerjenlere özgü IgE düzeyleri yüksektir. Bu düzeyler, alerjik hastalıkların şiddetini ve türünü belirlemede yardımcı olabilir.
Ige testi nedir?
IgE testi, kandaki IgE miktarını ölçen bir testtir. IgE, alerjenlere karşı bağışıklık yanıtını başlatan bir antikor türüdür. Bu nedenle, IgE düzeyinin yüksek olması, alerjik hastalıkların varlığını düşündürebilir.
IgE testi, iki şekilde yapılabilir:
- Total IgE testi: Bu test, kandaki toplam IgE miktarını ölçer.
- Spesifik IgE testi: Bu test, belirli bir alerjen için vücutta üretilen IgE miktarını ölçer.
Total IgE testi
Total IgE testi, kan alınarak yapılır. Testin sonuçları genellikle birkaç gün içinde çıkar.
Total IgE düzeyi, yaş, cinsiyet ve ırka göre değişkenlik gösterir. Normalde, yetişkinlerde total IgE düzeyi 0-100 IU/ml arasındadır. Çocuklarda ise bu düzey daha yüksek olabilir.
Total IgE düzeyi, aşağıdaki durumlarda yükselebilir:
- Alerjik hastalıklar: Alerjik astım, alerjik rinit, alerjik konjonktivit, besin alerjileri, arı sokması alerjisi
- Enfeksiyonlar: Özellikle paraziter enfeksiyonlar
- Kanser: Bazı kanser türleri, özellikle lösemi ve lenfoma
- Otoimmün hastalıklar: Bazı otoimmün hastalıklar, özellikle çölyak hastalığı ve Hashimoto tiroiditi
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, örneğin kloramfenikol ve bazı antibiyotiklerin uzun süreli kullanımı
Total IgE düzeyi, alerjik hastalıkların tanısında ve takibinde kullanılır. Alerjik hastalıkları olan kişilerin kanında, total IgE düzeyi yüksektir. Bu düzeyler, alerjik hastalıkların şiddetini ve türünü belirlemede yardımcı olabilir.
Total IgE düzeyi, diğer bazı durumların varlığını da gösterebilir. Bu nedenle, total IgE düzeyi yüksek olan kişilerde, bu durumların araştırılması önemlidir.
Spesifik IgE testi
Spesifik IgE testi, belirli bir alerjen için vücutta üretilen IgE miktarını ölçer. Bu test, genellikle deri prick testi veya kan testi ile yapılır.
Deri prick testi, alerjenin ciltte küçük bir kesik veya deliğe uygulanmasıyla yapılır. Eğer kişi o alerjenlere karşı alerjisi varsa, ciltte kızarıklık ve şişlik oluşur.
Kan testi, kan alınarak yapılır. Bu test, alerjenin kandaki IgE düzeyini ölçer.
Spesifik IgE testi, alerjik hastalıkların tanısında ve tedavisinde kullanılır. Bu test, kişinin hangi alerjenlere karşı alerjisi olduğunu belirlemede yardımcı olur. Bu bilgi, alerjik reaksiyonları önlemek için alınabilecek önlemlerin belirlenmesinde önemlidir.
IgE’nin görevleri nedir?
IgE’nin başlıca görevleri şunlardır:
- Alerjenlere karşı bağışıklık yanıtını başlatmak: IgE, alerjenlerle reaksiyona girerek mast hücreleri ve basofilleri aktive eder. Bu hücreler, histamin ve diğer inflamatuar kimyasallar salgılar. Bu kimyasallar, alerjik reaksiyonların karakteristiği olan semptomlara neden olur.
- Paraziter enfeksiyonlara karşı savunma sağlamak: IgE, parazitlerin yüzeyindeki antijenlere bağlanarak onları yok etmeye yardımcı olur.
- Bağışıklık sisteminin gelişiminde rol oynamak: IgE, bağışıklık sisteminin gelişiminde önemli bir rol oynar. IgE, bağışıklık sisteminin yabancı maddelere karşı hassasiyetini artırarak, vücudun enfeksiyonlara karşı daha dirençli olmasını sağlar.
IgE’nin yüksekliğinin nedenleri nelerdir?
IgE düzeyi, aşağıdaki durumlarda yükselebilir:
- Alerjik hastalıklar: Alerjik astım, alerjik rinit, alerjik konjonktivit, besin alerjileri, arı sokması alerjisi
- Enfeksiyonlar: Özellikle paraziter enfeksiyonlar
- Kanser: Bazı kanser türleri, özellikle lösemi ve lenfoma
- Otoimmün hastalıklar: Bazı otoimmün hastalıklar, özellikle çölyak hastalığı ve Hashimoto tiroiditi
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, örneğin kloramfenikol ve bazı antibiyotiklerin uzun süreli kullanımı
IgE’nin düşüklüğünün nedenleri nelerdir?
IgE düzeyi düşüklüğünün nedenleri şunlardır:
- IgE eksikliği sendromları: IgE eksikliği sendromları, IgE üretimini etkileyen genetik bir bozukluktur. Bu sendromlara sahip kişilerde, IgE düzeyi çok düşüktür. IgE eksikliği sendromları, alerjik hastalıkların yanı sıra, enfeksiyonlara karşı dirençsizlik kaybı, tekrarlayan enfeksiyonlar, gastrointestinal sistem sorunları ve diğer bazı sağlık sorunlarına neden olabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, IgE üretimini baskılayarak IgE düzeyini düşürebilir. Bu ilaçlar arasında, radyoterapi, kemoterapi ve bazı antibiyotikler bulunur.
- Bazı enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, IgE üretimini baskılayarak IgE düzeyini düşürebilir. Bu enfeksiyonlar arasında, HIV enfeksiyonu ve bazı viral enfeksiyonlar bulunur.
- Kanser: Bazı kanser türleri, IgE üretimini baskılayarak IgE düzeyini düşürebilir. Bu kanser türleri arasında, lösemi ve lenfoma bulunur.
IgE düzeyi düşük olan kişilerde, alerjik hastalıkların yanı sıra, yukarıda bahsedilen diğer durumların da varlığı araştırılmalıdır.
Sonuç
IgE düzeyi, alerjik hastalıklar, enfeksiyonlar, kanser ve otoimmün hastalıklar gibi çeşitli durumların göstergesi olabilir. Yüksek veya düşük IgE düzeyine sahip kişiler, bu durumların olası riski açısından dikkatli olmalıdır. IgE düzeyi, kişinin sağlık durumunu değerlendirmede önemli bir göstergedir. IgE düzeyinde bir değişiklik olması durumunda, bir doktora başvurulması tavsiye edilir.
